Dr Anna Maria Zadora realizuje zawód konserwatora dzieł sztuki nieprzerwanie od czasu zakończenia studiów na Wydziale Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, gdzie w 1997 roku otrzymała stopień magistra sztuk plastycznych w dziedzinie konserwacji i restauracji dzieł sztuki, o specjalności konserwacja malarstwa i rzeźby polichromowanej. Jeszcze w trakcie trwania studiów dwukrotnie otrzymała, w 1995 oraz 1996 roku, stypendium Ministra Kultury i Sztuki. W 1999 roku, została wyróżniona przez Generalnego Konserwatora Zabytków oraz Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków w konkursie na najlepsze prace studialne, naukowe i popularyzatorskie dotyczące ochrony zabytków i muzealnictwa w roku 1998. Anna Zadora przez 23 lata pracy zawodowej dokonała konserwacji i restauracji ponad pięciuset obiektów zabytkowych. Wykonała także kilka rekonstrukcji dzieł sztuki, w tym neogotyckich ołtarzy i średniowiecznego obrazu, których materia nie zachowała się i które przetrwały do naszych czasów wyłącznie w formie archiwalnych fotografii i w formie opisowej. Obok rekonstrukcji, wykonała także kilkanaście kopii dzieł sztuki, z dziedziny malarstwa i rzeźby, odnosząc się przy tym do oryginalnie zastosowanych technik. Ponadto, realizowała obrazy w technikach malarstwa dawnego, z nawiązaniem do estetyki tego malarstwa. Rosnące doświadczenie zawodowe zaowocowało tym, iż w latach 2005 – 2008 była członkiem Komisji Architektury i Sztuki Sakralnej, od 2006 roku działającej pod przewodnictwem Ks. dr Leszka Makówki.
W trakcie kontynuowanej na przestrzeni ponad dwudziestu lat pracy zawodowej zmieniały się jedynie instytucje, z jakimi Anna Zadora była związana. Początkowo pracowała wyłącznie indywidualnie, w ramach własnej działalności. W latach 1998 – 2020 realizowała prace konserwatorskie także w ramach Pracowni Konserwacji Zabytków Ars Catholica, której była pomysłodawcą i współorganizatorem. Co cenne dla funkcjonowania tej pracowni, to zawiązany w 2000 roku Zespół Pracowników którym kierowała, współstanowiący o rzetelności realizowanych prac konserwatorskich, także w zakresie dotrzymywania zadeklarowanych terminów. Od lipca 2020 roku Anna Zadora kontynuuje pracę zawodową w ramach Pracowni Konserwacji Dzieł Sztuki Ars Catholica – 4 Art, którą prezentujemy i która, poszczycić się może bogatym dorobkiem zrealizowanych prac konserwatorsko – restauratorskich. Co istotne dla charakteru prowadzenia owych prac, dokonywane są one przy wsparciu tego samego Zespołu Pracowników, jaki zawiązany został dwadzieścia lat temu i współtworzący historię pracowni.
Anna Zadora swą pracę zawodową opiera o stale pogłębianą wiedzę z zakresu prężnie rozwijającej się dziedziny sztuki i nauki, jaką jest konserwacja zabytków. Wyrazem tego jest jej praca naukowa, w tym: publikacje zwarte i artykuły, czynny udział w konferencjach naukowych, udział w projektach badawczych. Pogłębieniu wiedzy z dziedziny konserwacji Anna Zadora poświęciła wieloletnie badania, które zaowocowały pracą doktorską pt.: „Współczesne materiały i środki malarskie i ich wpływ na estetykę obrazu na przykładzie twórczości artystów środowiska śląskiego”, obronioną na Wydziale Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie i uzyskanym, w 2009 roku, stopniem doktora sztuki. Praca nad doktoratem, zgodnie z założeniem autorki – interdyscyplinarna, bazująca na osiągnięciach nauk humanistycznych, w tym filozofii (w szczególności estetyki), historii, historii sztuki, co oczywiste doprowadziła do autorskich wniosków i niewątpliwie przyczyniła się do osobistego rozwoju autorki. Przede wszystkim jednak wpłynęła na reprezentowaną postawę konserwatorską, skłaniającą do postrzegania dzieła sztuki dawnej i współczesnej w szerszym kontekście, obejmującym twórcę, odbiorcę, funkcje dzieła, jego materię, formę, pozaformalny przekaz i wiele innych czynników. Znaczący element dysertacji stanowią wywiady z 12 artystami, współtwórcami śląskiego środowiska artystycznego, które autorka prowadziła na przestrzeni lat 2005-2007. Ich zasadniczym celem było rozpoznanie specyfiki malarstwa śląskiego w zakresie jego materii, formy, czy pozaformalnego przekazu. Owo rozpoznanie oparte zostało nie o analizę, która w przypadku sztuki współczesnej, bazującej na nietypowych rozwiązaniach technologicznych i nietypowej technice malarskiej mogłaby nosić znamiona interpretacji, lecz o relację z „pierwszej ręki”, prowadzoną w pomieszczeniach pracowni malarskich, w otoczeniu obrazów. Wywiady z artystami, nagrane kamerą cyfrową, spełniły swą funkcję badawczą. Ich znaczenie jest jednak szersze i wykracza poza ramy wyznaczone pracą doktorską. Artyści śląscy przekazali bowiem autorce swoiste credo dotyczące ich spuścizny malarskiej, między innymi w zakresie stosunku do starzenia się materii malarskiej i do ewentualnej konserwacji ich obrazów. W czasie, jaki upłynął od realizacji wywiadów, kilkoro artystów niestety odeszło. Zapis ich bezpośrednich refleksji jest bardzo cenny. Świadoma tego autorka, począwszy od 2011r. czyniła próby publikacji wywiadów, w trzech śląskich wydawnictwach, jako załącznik do książki: Przyczynek do twórczości malarskiej artystów środowiska śląskiego wraz z wywiadami ich przedstawicieli. Niestety bezskutecznie.
Wyrazem stałego pogłębiania wiedzy i doświadczeń zawodowych Anny Zadory jest, obok pracy naukowej, także praca dydaktyczna, która przez kilkanaście lat stanowiła ważny element jej życia zawodowego. W latach 2001 – 2014 pracowała w Uniwersytecie Śląskim w Katowicach, w Instytucie Sztuki Wydziału Artystycznego w Cieszynie, na stanowisku asystenta, gdzie prowadziła zajęcia (ćwiczenia i wykłady) z technik malarskich dla studentów kierunku Edukacja Artystyczna, specjalności Malarska Kreacja Obrazu. Wpisany w odgórne założenia programowe autorski program zajęć obejmował teoretyczne i praktyczne przygotowanie studentów z zakresu materialnych aspektów malarstwa tradycyjnego, bazującego na zdobyczach sztuki dawnej oraz malarstwa współczesnego bazującego na nietypowych materiałach i nietypowej technologii. W latach 2014 – 2015 pracowała w Akademii im. Jana Długosza, w Częstochowie, na stanowisku adiunkta, prowadząc zajęcia z technologii malarstwa oraz z klasycznych technik malarskich dla studentów Instytutu Sztuk Pięknych tejże Uczelni. Pracę dydaktyczną Anna Zadora realizuje nadal, w nieco skromniejszym, biorąc pod uwagę rangę instytucjonalną, choć nie mniej ważkim pod względem dydaktycznym, zakresie, w ramach własnej Szkoły Plastycznej 4Art, prowadząc, od 2015 roku, zajęcia z malarstwa i rysunku, dla dorosłych, młodzieży i dzieci.
Anna Zadora swą pracę konserwatorską doskonali także dzięki realizacji artystycznych pasji. Na łączenie konserwacji dzieł sztuki z rozwojem w dziedzinie malarstwa i rysunku pozwoliły studia w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, gdzie malarstwo i rysunek realizowane były w ramach bogatego programu zajęć artystycznych w całym toku studiów. Obok zasadniczego dyplomu i pracy magisterskiej z zakresu konserwacji, Anna Zadora obroniła aneks do dyplomu z rysunku, w pracowni prof. Mariana Nowińskiego oraz z malarstwa, w pracowni prof. Danuty Makowskiej. Od 1998 roku jest członkiem Stowarzyszenia Chorzowskich Artystów Plastyków.
Dorobek zawodowy w zakresie pracy konserwatorskiej
Dorobek zawodowy w zakresie kopiowania dzieł sztuki
Dorobek zawodowy w zakresie wykonywania obrazów i rzeźb w stylistyce dawnej i w tradycyjnej technice i technologii
Dorobek zawodowy w zakresie rekonstrukcji ołtarzy, obrazów, rzeźb, płaskorzeźb, ornamentów
Udział w wystawach dotyczących sztuki konserwacji oraz prezentacja dorobku konserwatorskiego na targach sztuki
Wystawy zbiorowe
2016: „Sztuka konserwacji” , Muzeum Historii Katowic,
2003/2004: „Sztuka konserwacji”, Biuro Wystaw Artystycznych w Bydgoszczy,
2003: „Sztuka konserwacji”, Muzeum Archidiecezjalne w Warszawie,
2003: „Konserwator, Twórca, Dzieło”, Muzeum Zagłębia w Będzinie, Muzeum Miejskie w Prudniku, Muzeum Miejskie w Kłodzku.
2002, 5-7 kwiecień: Międzynarodowe Targi Katowickie Sp. z o.o: II Targi Sztuki ART
Dorobek zawodowy w zakresie pracy naukowej
Uzyskane stopnie naukowe
2009: Doktor sztuki – sztuk plastycznych w dziedzinie konserwacja i restauracja dzieł sztuki, praca doktorska pt.: „Współczesne materiały i środki malarskie i ich wpływ na estetykę obrazu na przykładzie twórczości artystów środowiska śląskiego”, obroniona na Wydziale Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, promotor pracy: prof. Iwona Szmelter.
Publikacje zwarte
1999: Wtórnie wykorzystane podłoża malowideł tablicowych w zbiorach polskich, Wydawnictwo Naukowe Semper, Warszawa.
Artykuły
2017: Antoni Halor o swojej twórczości malarskiej. Relacja wywiadu z artystą, w: K. Hadasz, W. Grzyb (red.): Siemianowicki Rocznik Muzealny, nr 16/2017, Muzeum Miejskie w Siemianowicach Śląskich, Siemianowice Śl. 2017.
2015: Przejawy środowiskowych uwarunkowań w malarstwie artystów śląskich, w: I. Kossowska (red.): Poszukiwanie tożsamości kulturowej w Europie Środkowo-Wschodniej 1919-2014, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2015.
2014: Współczesne funkcje sztuki. Sztuka pomiędzy twórcą a odbiorcą na przykładzie twórczości malarskiej artystów środowiska śląskiego, w: U. Szuścik, E. Linkiewicz (red.): Sztuka-Edukacja-Kultura Z teorii praktyki edukacji artystycznej, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2014.
2013: Konserwacja a odbiór dzieła sztuki, w: R. Solik (red.): kształty i myśli Dyskurs a doświadczenie sztuki, Oficyna Wydawnicza Wacław Walasek, Katowice, 2013.
2013: Granice inspiracji współczesnych artystów śląskich, w: J. Pręgowski (red.): granice inspiracji w malarstwie współczesnym: dylematy teorii sztuki i kształcenia artystycznego, Zakład Malarstwa na Wydziale Sztuk Pięknych UMK, Toruń, 2013.
2012: Interpretacja estetyki dzieła sztuki w procesie jego ochronny na przykładzie malarstwa śląskich artystów, w: E. Szmit-Naud, B. Rouba, J. Arszyńska (red.): Wokół zagadnień estetyki zabytku po konserwacji i restauracji, Narodowy Instytut Dziedzictwa, Warszawa, 2012.
2012: Technika malarska w kreacji obrazu, w: R. Maciuszkiewicz (red.): Pokolenia, Oficyna Drukarsko-Wydawnicza „Akant”, Cieszyn, 2012.
2012: Painting materials and media in the development of the aesthetics of painting as exemplified by the work of Upper Silesian artists, w: I Szmelter (red): Innovative Approaches to the Complex Care of Contemporary Art, Archetype Publication Ltd, London, 2012.
2011: Farby olejne w kreacji estetyki obrazu, w: R. Maciuszkiewicz (red.): Twórczość jako spotkanie, Wyd. Uniwersytetu Śląskiego, Katowice, 2011, ISBN:978-83-932942-0-6.
2010: Technika malarska Piotra Naliwajko, w: A. Wasilewska (red.): 50/50 Płocka Galeria Sztuki, Płock 2010
Publikacje książkowe złożone do druku, opatrzone recenzjami, nie opublikowane
2011: Przyczynek do twórczości malarskiej artystów środowiska śląskiego wraz z wywiadami ich przedstawicieli, 157 stron maszynopisu, z załącznikiem w postaci nośnika cyfrowego z nagranymi wywiadami z 12 artystami; praca złożona w wydawnictwach: Wydawnictwo Śląsk (2011), Wydawnictwo Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu (2012), Wydawnictwo Muzeum Historii Katowic(2014).
Recenzja Prof. Iwony Szmelter, Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie, Wydział Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki, z dnia 26.11.2012, oceniająca jakość zgłoszonej do recenzji publikacji jako „bardzo pozytywną”.
Recenzja Prof. Irmy Koziny, z dnia 3. 10. 2014, na zlecenie Wydawnictwa Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu, polecająca manuskrypt do druku, jednak po jego skorygowaniu, zgodnie z przekazanymi w tekście recenzji, w sposób szczegółowy, uwagami, niewątpliwie cennymi, jednak w przeważającej części pozostającymi w sprzeczności z zamierzeniami autorki, co do charakteru publikacji.
Udział w konferencjach naukowych
2013, maj, Toruń: Konferencja naukowa pt.: Poszukiwanie tożsamości kulturowej w krajach Europy Środkowo – Wschodniej 1919-2009; ref. pt.: „Przejawy środowiskowych uwarunkowań w malarstwie artystów środowiska śląskiego”.
2012, maj, Toruń: Ogólnopolska interdyscyplinarna konferencja naukowa pt.: Granice inspiracji w malarstwie współczesnym- dylematy teorii sztuki i kształcenia artystycznego; ref. pt.: „Granice inspiracji współczesnych artystów śląskich”.
2011, listopad, Cieszyn: Ogólnopolska, interdyscyplinarna konferencja naukowa pt.: Edukacja Artystyczna Sztuka – Edukacja – Kultura; ref. pt.: „Współczesne funkcje sztuki. Sztuka pomiędzy twórcą a odbiorcą na przykładzie twórczości malarskiej artystów środowiska śląskiego”.
2010, czerwiec, Oranienbaum (Niemcy): Międzynarodowa konferencja naukowa: pt.: ”The Second Oranienbaum Colloquium”, ref. pt.: “Modern Material and Painting Media and Their Influence on Painting Aesthetics”.
2010, maj, Toruń: Ogólnopolska, interdyscyplinarna konferencja naukowa pt.: „Wokół zagadnień estetyki zabytku po konserwacji i restauracji”; ref. pt.: „Interpretacja estetyki dzieła sztuki w procesie jego ochrony”.
Przeprowadzone wywiady z artystami, współtwórcami śląskiego środowiska artystycznego w ramach badań nad specyfiką śląskiej twórczości malarskiej
2005, 13 czerwiec: wywiad z Andrzejem Urbanowiczem przeprowadzony w katowickiej pracowni artysty.
2005, lipiec: wywiad ze Zbigniewem Blukaczem, przeprowadzony w pracowni artysty.
2005, lipiec: wywiad z Piotrem Naliwajko, przeprowadzony w trzech miejscach: w sali gimnastycznej jednej z chorzowskich szkół, którą artysta, ze względu na format obrazu nad którym pracował, czasowo zaadoptował na swoją pracownię, w domu artysty, oraz w jego chorzowskiej pracowni malarskiej.
2005, 6 sierpień: wywiad z Urszulą Brol, przeprowadzony w sali wystawowej katowickiego BWA, w dzień po otwarciu retrospektywnej wystawy artystki.
2005, sierpień: wywiad z Ireneuszem Walczakiem, przeprowadzony w pracowni artysty.
2005, 16 listopad: wywiad z Antonim Kowalskim, przeprowadzony w mieszkaniu i jednocześnie pracowni artysty.
2006, 19 styczeń: wywiad z Ewą Zawadzką, przeprowadzony w pracowni artystki.
2005, 20 styczeń: wywiad z Jackiem Rykałą, przeprowadzony w pracowni artysty.
2006, 28 luty: wywiad z Agatą Dudą – Gracz o twórczości jej ojca Jerzego Dudy – Gracza, przeprowadzony w pracowni artysty.
2006, grudzień: wywiad z Andrzejem Tobisem przeprowadzony w galerii „Czas” w Będzinie, gdzie artysta przygotowywał się do otwarcia wystawy zatytułowanej „Nowe miejsce”.
2006, 3 sierpień: wywiad z Zygmuntem Stuchlikiem, przeprowadzony w siedzibie Muzeum Śląskiego, w otoczeniu obrazów artysty.
2007, 12 sierpień: wywiad z Antonim Halorem, przeprowadzony w siedzibie Muzeum Historii Katowic, w otoczeniu obrazów artysty.
Udział w festiwalach nauki
2010, maj: prezentacja zajęć z technik malarskich w ramach zorganizowanego przez Uniwersytet Śląski festiwalu nauki pt.: „Jarmark wiedzy”.
Udział w projektach badawczych
2012: temat: Kształty i myśli. Dyskursywne tło sztuki, badania statutowe, kier. prof. Anna Klus, zespół: pracownicy Zakładu Teorii Sztuki i Fotografii Artystycznej, pracownicy Katedry Malarstwa, realizacja: Wydział Artystyczny, Instytut Sztuki, Uniwersytet Śląski.
2012: temat: Pokolenia, grant zespołowy, kier. prof. L. Kołodziejczyk, zespół: Katedra malarstwa, realizacja: Wydział Artystyczny, Instytut Sztuki, Uniwersytet Śląski.
2011: temat: Postawy, konfrontacje, spotkania, badania statutowe, kier. prof. L. Kołodziejczyk, zespół: Katedra malarstwa, realizacja: Wydział Artystyczny, Instytut Sztuki, Uniwersytet Śląski.
2010: temat: Inspiracje, badania statutowe, kier. prof. L. Kołodziejczyk, zespół: Katedra malarstwa, realizacja: Wydział Artystyczny, Instytut Sztuki, Uniwersytet Śląski.
Teksty niepublikowane
1998 – 2020: Dokumentacje konserwatorskie konserwowanych obiektów wraz z programami prac konserwatorskich.
2020: „Badania konserwatorskie zabytków ruchomych z kościoła p.w. św. Jana Chrzciciela w Malborku wraz z określeniem stanu zachowania i programami prac konserwatorskich”, na zlecenie sp.z o.o. ZKR, Ożarów Mazowiecki.
2019: „Program badań konserwatorskich zabytków ruchomych z kościoła p.w. Św. Jana Chrzciciela w Malborku”, na zlecenie sp.z o.o. ZKR, Ożarów Mazowiecki.
2019: „Technologia przygotowania podłoża i technika wykonania malowidła w kościele p.w. Św. Marii Magdaleny w Tychach”, na zlecenie parafii p.w. Św. Marii Magdaleny w Tychach.
2018: „Program prac konserwatorskich kamiennego sakramentarium (tabernakulum) z parafii Św. Mikołaja w Warszowicach”, na zlecenie parafii p.w. Św. Mikołaja w Warszowicach.
Dyplomy, referencje, dokumenty potwierdzające uprawnienia zawodowe i stopnie naukowe
Dorobek zawodowy w zakresie pracy dydaktycznej w przykładowych fotografiach
Udział wystawach dotyczących twórczości artystycznej i w plenerach malarskich
Wystawy zbiorowe:
2018: Ogólnopolska poplenerowa wystawa malarstwa – Syros 2017, Nowohuckie Centrum Kultury, Kraków.
2003: V Jesienna Wystawa SChAP, Galeria MM w Chorzowie.
2003: Wystawa SChAP, Stara Kordegarda w Warszawie, Zapiecek u Jędrysa w Wiśle, Espace Matisse w Creil (Francja).
2002: Malarstwo, grafika, rzeźba, wystawa SChAP, Miejska Galeria Sztuki MM w Chorzowie oraz Galeria Sztuki Współczesnej w Kołobrzegu.
Wystawa indywidualna:
2005: Autoportret, Galeria Teatru Śląskiego im. Stanisława Wyspiańskiego.
Udział w plenerach artystycznych:
2019: Ogólnopolski plener malarski, Siros, Grecja.
2016: Ogólnopolski plener malarski, Siros, Grecja.
2003: I Międzynarodowy Plener Bieszczadzki, Myczkowce.
Realizacje artystyczne z dziedziny malarstwa i rysunku w przykładowych fotografiach
https://konserwacja-ars.4-art.pl/realizacje-artys…ych-fotografiach/